Պատում
Սևանի մասին
Հայաստանի լեռնաշխարհը հարուստ է ջրերով և ունեն երեք մեծ լճեր։ Որոնք են Սևանը, Ուրմիան և Վանա լիճը։ Սևանը ջուրը 1916 մետր էր։ Հիմա 20 մետր իջել է և Սևանը փորձում են փրկել, նաև Սևանում ապրող Իշխան ձուկը հիմա գտնվում է Կարմիր գրքում։ Սևանին ուրիշ ձև ասում են Գեղամա ծով, քանի որ նա գտնվում է Գեղարքունիքի մարզում։ Սևանը հիմա գտնվում է ՀՀ տարածքում։ Սևանը աշխարհի ամենախորը և միայն ժամանակ ամենա քաղցրահամ լջերի ցանկից գրավում է 2 տեղը։
Ուրմիայի մասին
Ուրմիյան գտնվում է Իրանի տարածքում։ Ուրմիան ամենամեծ լիջն է Հայկական լեռնաշխարի և այն այնքան աղի է, որ այնտեղ չի ապրում ոչ մի բուսական և կենդանական աշխարհ։ Նա հայտնի է եղել հղում որպես Կապուտան Լիճ։
Վանա լճի մասին
Վանա լիճը գտնվում է Թուրքիայում։ Վանալիճնել է այնքան աղի որտեղ բնակվում է միակ ձկնատեսակը տառեխը։ Վանա լիճը հնում անվանել են Բզդումյանց ծով։ Հայտնի է հատկապես Աղթամար կղզու վրա կառուցված նշանավոր Ս․ Խաչ եկեղեցով։
Գետերը։ Հայկական լեռնաշխհարի բնության առանձնատկություններից է նաև բազմաթիվ մեծ ու փոքր գետերի առայությունը։ Հայաստանից են սկզբնավորվում տարածաշրջանի մի քանի հայտնի գետեր՝ Եփրատը, Տիգրիսը, Արաքսը, Ճորոխը և Կուրը։ Հայկական գետերը թափվում են Սև ու Կասպից ծովերը և Պարսից ծոցը։
Արաքսը (հնում Երասխ), որն ամբողջությամբ հոսում է Հայաստանի տարածքով, Համարվում է հայոց մայր գետը։
Աստվածաշնչի համաձայն՝ դրախտը եղել է Եփրատի ու Տիգրիսի ակունքներում։ Եփրատի արևելյան ճյուղի՝ Արածանիի ջրերում 301 թ․ Հայոց Տրդատ 3-րդ Մեծ արքան, արքունիքը, զորքը և ժողովուրդը մկրտվել են քրիստոնյա։
Հայկական լեռնաշխարհում նշանավոր են Արարատյան, Մշո, Կարնո (Էրզրումի), Ալաշկերտի, Շիրակի և այլ դաշտերը։
Բնակլիմայական պայմանները։ Հայաստանի բնակլիմայական պայմանները բազմազան են։ Ցածրադիր գոտում աճող մրգերից հայտնի են հայկական խաղողն ու ծիրանը։ Հին աշխարհում ծիրանը, ի պատիվ հայերի՝ արմենների, անվանվել է արմենիակա։
Ավելի բարձրադիր վայրերում աճում են ցորեն, գարի, ցրտադիմացկուն խաղող։ Լեռնային հարուստ մարգագետինները նպաստավոր են անասնապահության համար։
Հայաստանը հայտնի է եղել որդան կարմիր ներկով, որը ստանում էին Արարատյան դաշտում բազմացող հաստուկ որդի տեսակից։
Անտառապատ են Հայոց լեռնաշխարհի հյուսիսային նահանգները։ Կենդանիներից տարածված են հայկական մուֆլոնը, եղջերուն, վարազը, աղվեսը, գայլը, արջը, բորենին և այլն։ Հայաստանը վաղ ժամանակներից ճանաչված էր ձիաբուծությամբ և մեղվապահությամբ։
Հայաստանի ընդերքը հարուստ է ոսկու, արծաթի, պղնձի, մոլիբդենի, աղի հանքերով, շինաքարով և այլ բնապաշարներով։ Մեր երկրի ընդերքից բխում են նաև հանքային ջրեր, որոնք հնուց ի վեր հայտնի են իրենց բուժիչ հատկություններով։