Մայրենի․ Առաջադրանքներ

  1. Տրված արմատներով ուրիշ բառեր կազմիր:

Երգ — Երգչուհի

կարգ — կարգադրել

միրգ — մրգահավաք

ձիգ — երկարաձիգ

հաց — հացատուր

տոն — տոնածառ, 

  1. Ընտրի’ր համապատասխան բառը:

Ցնծալ, ցնցել, հնձել, հունցել:

Ա) Մարդը ողջ օրը  հնձել է   խոտը:

Բ) Ամանորին ժողովուրդը   ցնցեց են  ողջ գիշեր:

Գ) Մայրս գաթայի համար խմոր   հունձում է    :

Դ) Ինքնաթիռի վթարի լուրը  ցնձում  մարդկանց:

  1. Գրի՛ր մեկ բառով

Հրդեհ հանգցնող մարդ հրշեջ

Քիչ տաք, գոլ միջին

Անթթխմոր կաթնահունց հաց Բաղարջ

Առվի, առվակի և այլ հոսող ջրերի ձայնը քչքչոց

Կարմիր և սև պտուղներ ունեցող հատապտուղ Հաղարջ

  1. Գտի՛ր հականիշները և գրի՛ր իրար դիմաց։

Արևածագ                        նախորդ                                 ուրախ                        անվախ

առաջին                           նախաբան                             աղքատ                      սևահեր

հաջորդ                            այո                                          թուխ                           եդեմ

ոչ                                      վերջին                                   դրախտ                      ունևոր

քաջ                                   վերջալույս                              դժխեմ                        առույգ

վերջաբան                       վախկոտ                                քաջ                             դաժան

  1. Շարունակի’ր ըստ օրինակի:

Ապ – երախտիք – ապերախտ

Ան – վախենալ – անվախ

ան-համբերել- անհամբեր

Դժ – բախտավոր – դժբաղտ

Արտ – գաղթական – արգաղթական

Նախ – քանակ – նախքանակ

Տ – գեղեցիկ – Տգեղ

չ-հավանել- չըհավանել

 

6. Տրված բառերը ճի’շտ դասավորիր և կարդա՛ նախադասությունները։

Մեսրոպ Մաշտոցը, հայոց, ստեղծել է, այբուբենը։

Մեսրոպ Մաշտոցը ստեղծել է հայոց այբուբենը։

Ով, նա, աշխատի, կուտի։

Ով աշխատի նա կուտի։

Աշխատասեր, մրջյունները, միջատներ են։

Աշխատասեր միջատներ են մրջույնները։

Փայլփլում են, գիշեր, աստղերը, երկնքում, ամեն։

Փայլում են ամեն գիշեր աստղերը։

Դիցաբանություն և առասպել

 Հնում, մարդիկ չկարողանալով բացատրել բնության երևույթները, օրինակ՝ կայծակը, անձրևը, երկրաշարժը, սկսել են դրանք մարմնավորել, վերագրել աստվածությունների, յուրաքանչյուր տարերքի համար մի աստված են ունեցել: Աստվածները գերբնական հատկություններով օժտված, հույզեր, ապրումներ, մտածողություն ունեցող, կատարյալ և մարդակերպ էակներ են, որոնցից յուրաքանչյուրը խորհրդանշում է բնության ու հասարակության առանձին երևույթներ: 
 Կառուցվել են տաճարներ, կանգնեցվել նրանց արձանները, մատուցվել զոհեր, կազմակերպվել հատուկ տոնախմբություններ:

 

Հեթանոս հայերն աստվածներին նվիրել են հատուկ տոներ, նրանց համար կառուցել տաճարներ, զոհաբերել կենդանիներ: Հայկական դիցարանում, բացի անձնավորված մարդակերպ աստվածներից, հիշատակվում են զանազան մտացածին էակներ, հրեշներ (վիշապներ) և չար ու բարի ոգիներ (Արալեզ, Հավերժահարս, Քաջք,  և այլն):
Դիցաբանություն են նաև «Տիգրան և Աժդահակ», «Արտաշես և Արտավազդ» հայկական առասպելները, «Սասնա ծռեր» էպոսը և այլն:
Առասպելը չափազանցված զրույց է. և՜ պատմողը, և՜ ունկնդիրն այն ընկալում են որպես արժանահավատ-իրական պատմություն և փոխանցում բանավոր: 

Առասպելներում արտացոլված են բարու և չարի, հերոսության և վախկոտության, արդարության և անհավատարմության մասին մարդկանց պատկերացումները: 

«Առասպել» արտահայտությունը առօրյայում օգտագործվում է անհավանական, մտացածին իմաստով:
Հարցեր և առաջադրանքներ/պատասխանել գրավոր/
  1. Ի՞նչ հասկացանք դիցաբանությունից, ի՞նչ է առասպելը, իրակա՞ն է, թե՝ հորինովի

Առասպեկը իրական չէ, բայց մարդիկ ուզում են իրեն հավատալ։

  1. Ո՞վքեր էին առասպելի հերոսները

Առասպելական մարդիկ։

  1. Ի՞նչ հայկական առասպելներ ու առասպելական հերոսներ գիտենք/նշել անուններ միայն,/

Սասունցի Դավիդ

  1. Գիտե՞նք որևէ առասպել, որը կարող ենք ներկայացնել/բանավոր/

այո Մհերի դուռ

  1. Ի՞նչ հեթանոսական տաճար/ներ/ գիտեք Հայաստանում:

Քասախի Բազիլիկ 4-5 դար

Ճամփորդում ենք դեպի Մատենադարան

Երևանի Մեսրոպ Մաշտոցի անվան Մատենադարան հին ձեռագրերի և փաստաթղթերի պահպանման և ուսումնասիրման կենտրոն, ձեռագրերի պահպանման աշխարհի ամենահարուստ կենտրոններից մեկը: Գտնվում է Հայաստանի մայրաքաղաք Երևանում: Ունի ձեռագրերի և միջնադարյան գրքերի աշխարհի ամենախոշոր հավաքածուներից մեկը։  Այստեղ պահպանվում են շուրջ 23000 ձեռագրեր, պատառիկներ և 300 000 արխիվային փաստաթուղթ։ Մատենադարանում ձեռագրերը հավաքագրվում են հիմնականում կրոնա-եկեղեցական, ուսումնական, պետական-հասարակական հաստատությունների, ինչպես նաև անհատական նվիրատվությունների միջոցով։ Նա ստեղծվել է 1921թվականին:

Թեմա՝ Թվի պատիկ և բաժանարար

  1. Քանի՞ բաժանարար ունի 12-ը։

6

  1. Քանի՞ բաժանարար ունի 24-ը։

8

  1. Քանի՞ բաժանարար ունի 32-ը։

6

  1. Քանի՞ բաժանարար ունի 40-ը։

8

  1. Թվարկիր 16-ի բոլոր բաժանարարները։ Ո՞րն է 16-ի ամենափոքր բաժանարարը, իսկ ո՞րն է ամենամեծը։

1, 16, 8, 4, 2  1  16

  1. Թվարկիր 21-ի բոլոր բաժանարարները։ Ո՞րն է 21-ի ամենափոքր բաժանարարը, իսկ ո՞րն է ամենամեծը։

1, 21, 7, 3  1  21

  1. Գտիր 34 թվի ամենամեծ ու ամենափոքր բաժանարարների գումարը։

1+34=35

  1. Գտիր 65 թվի ամենամեծ ու ամենափոքր բաժանարարների գումարը։

65+1=66

  1. Ո՞ր թիվն է 124-ի ամենամեծ բաժանարարը։

124

  1. Գտիր  15-ի  հնգապատիկը։

75

  1. Գտիր  189-ի  տասնապատիկը։

1890

  1. Թվարկիր  7-ի  պատիկ մի  քանի թիվ,  որոնք փոքր են 50-ից։

7, 14, 21, 28, 35, 42, 50

  1. Թվարկիր   4-ի պատիկ մի քանի թիվ։ Ո՞րն է 4-ի պատիկ ամենափոքր թիվը։

4, 8,  16, 2  1

  1. Գրեք  16-ի  պատիկ մի քանի թիվ, որոնք մեծ են 32-ից։

32, 48, 64

  1. Գրեք  17-ի  պատիկ մի քանի թիվ։ Ո՞րն է 17-ի պատիկ ամենափոքր թիվը։

1, 17, 34  1

  1. Թվարկիր  18-ի պատիկ մի քանի թիվ։ Ո՞րն է 18-ի պատիկ ամենափոքր թիվը։

1, 18, 9, 2  1

  1. Թվարկիր 100-ի պատիկ մի քանի թիվ, որոնք փոքր են 800-ից։

100, 200, 300, 400, 500, 600, 700, 800

  1. Սիրելի սովորողներ, այժմ ինքներդ կազմեք նմանատիպ առաջադրանքներ։
  1. Թվարկիր 500-ի պատիկ մի քանի թիվ, որոնք փոքր են 1000-ից։

Իմ արկածները Կոմիտասի և Կոմիտասի տղայի հետ

Մի օր ես որոշեցի ճամփորդել Թուրքիա։ Կհարցնեք՝ ինչու․ ես գնացել էի բիզնես արտադրելու։ Ասեմ, որ ես քսանմեկ տարեկան եմ։ Երբ ես հասա տեղ, տեսա, որ մի տղա լացում է։ Ասեմ, որ նա ինձանից մեծ էր։ Ես նրան հարցրեցի․

-Ինչո՞ւ ես լաց լինում։ Նա ասաց․

-Ես լաց եմ լինում, քանի որ իմ հայրիկը մահացել է։ Ես ասացի, իսկ ո՞վ է քո հայրիկը։ Նա ասաց․

-Կոմիտասն է ։ Ես շատ զարմացա և հիշեցի, որ Կոմիտասը մահացել է Թուրքիայում։ Տղան ասաց, որ նա գիտնական է և ստեղծել է սարք, որով կարողանում ես տեսնել քո անցյալը։ Ես ու այդ տղան մտանք պորտալ և ես տեսա Կոմիտասին։ Հետո ես խնդրեցի մի քիչ պարտալը առաջ տալ, երբ նա առաջ տվեց, ես տեսա, թե ոնց եմ գրում ես այս հորինուկը։

Իմ դպրոցի միջավայրը

Իմ դպրոցի այգում կան շատ ծառեր որոնք տնկել ենք մենք։ Մեր դպրոցի պատերի ապակուց են դա ինձ շատ դուր է գալիս։ Ինձ ամենա շատը գրվում է դասերը և երկարօրյան։ Այնտեղ մենք անում ենք դասերը և խաղում ենք բակում։ Իմ սիրած անկյունը դպրոցում դա վերնատունն  է, որովհետև այդ տարացքը մեծ է և այտեղ գնում ենք պարելու և երգելու համար։ Ես մասնակցում եմ իմ դպրոցի ձևավորմանը այնպես, որ մենք կավով աշխատում ենք, նկարում ենք, ապլիկացիա ենք անում և դրանով զարթարում ենք մեր դպրոցը։ Ինձ իմ դպրոցում խանգարում  է այն, որ բոլորը օգտվում են երթուղայինից։ Ինձ անհարմար է երթուղայինով վստահ եմ, որ այդ խանգորում է բոլորին։ Կուզեի դա փոփոխել։

Թեմա՝ Թվի բաժանարար

 

Թվի բաժանարար են այն թվերը, որոնց վրա այդ թիվը բաժանվում է առանց մնացորդի։

Օրինակ՝ 10-ի բաժանարար են այն թվերը, որոնց վրա 10-ը բաժանվում է առանց մնացորդի։

Այսինքն՝  10-ի բաժանարար են՝ 1,2,5,10 , քանի որ 10-ը 1,2,5,10  թվերից յուրաքանչյուրի վրա բաժանվում է առանց մնացորդի։

Ստուգենք՝

10։1=10, ուստի 1-ը 10-ի բաժանարար է։

10։2=5,      ուստի 2-ը 10-ի բաժանարար է։

10։5=2,      ուստի 5-ը 10-ի բաժանարար է։

10։10=1,    ուստի 10-ը 10-ի բաժանարար է։

10-ի բաժանարարներից ամենափոքրը 1-ն է, ամենամեծը՝ 10-ը։

Ցանկացած թվի համար իր բաժանարարներից ամենափոքրը 1-ն է, ամենամեծը՝ հենց այդ  թիվը։

Առաջադրանքներ

  • Թվարկիր 8-ի բոլոր բաժանարարները ։ Ո՞րն է 8-ի ամենափոքր բաժանարարը, իսկ ո՞րն է ամենամեծը։

1, 2, 4, 8  1   8

  • Թվարկիր 15-ի բոլոր բաժանարարները։ Ո՞րն է 15-ի ամենափոքր բաժանարարը, իսկ ո՞րն է ամենամեծը

1, 3, 5, 15   1   15

  • Թվարկիր 20-ի բոլոր բաժանարարները։ Ո՞րն է 20-ի ամենափոքր բաժանարարը, իսկ ո՞րն է ամենամեծը։

1, 2, 4, 5, 10, 20  1   20

  • Թվարկիր 14-ի բոլոր բաժանարարները։ Ո՞րն է 14-ի ամենափոքր բաժանարարը, իսկ ո՞րն է ամենամեծը։

1, 2, 4, 7, 14  1 14

  • Քանի՞ բաժանարար ունի 18-ը, ո՞ր թվերն են դրանք։

1, 2, 6, 9

  • Ո՞ր թիվն է 64-ի ամենամեծ բաժանարարը։

64

  • Ո՞ր թիվն է 25-ի ամենամեծ բաժանարարը, իսկ ո՞րն է ամենափոքրը։։

25  1

  • Թվարկիր 30-ի բոլոր բաժանարարները։ Ո՞րն է 30-ի ամենափոքր բաժանարարը, իսկ ո՞րն է ամենամեծը։

1, 2, 3, 5, 6, 30   1  30

  • Գտիր 26 թվի ամենամեծ ու ամենափոքր բաժանարարների գումարը։

1+26=27

  • Գտիր 48 թվի ամենամեծ ու ամենափոքր բաժանարարների գումարը։

1+48=49

  • Սիրելի սովորողներ, այժմ ինքներդ կազմեք նմանատիպ առաջադրանքներ..
  • Գտիր 58 թվի ամենամեծ ու ամենափոքր բաժանարարների գումարը։
  • Գտիր 66 թվի ամենամեծ ու ամենափոքր բաժանարարների գումարը։

Թվի պատիկը

Թվի պատիկ են այն թվերը, որոնք այդ թվի վրա բաժանվում են առանց մնացորդի։

Օրինակ՝ 2-ի պատիկ են այն թվերը, որոնք 2-ի բաժանվում են առանց մնացորդի։

Ստացվում է, որ բոլոր զույգ թվերը  2-ի պատիկ թվեր են, քանի որ բոլոր զույգ թվերը բաժանվում են 2-ի։

2-ի պատիկներն են՝ 2, 4,6,8,10,12,․․․։

Ստացվում է  2-ի պատիկներից ամենափոքրը 2-ն է։

Ցանկացած թվի միպատիկը գտնելու համար այն բազմապատկում ենք 1-ով։

Օրինակ՝  5-ի  միպատիկը կլինի՝ 5‧1=5-ը։

Ցանկացած թվի կրկնապատիկը  գտնելու համար այն բազմապատկում ենք 2-ով։

Օրինակ՝  5-ի  կրկնապատիկը  կլինի՝ 5‧2=10-ը։

Ցանկացած թվի եռապատիկը  գտնելու համար այն բազմապատկում ենք 3-ով։

Օրինակ՝  5-ի  եռապատիկը  կլինի՝ 5‧3=15-ը։

Ցանկացած թվի  քառապատիկը  գտնելու համար այն բազմապատկում ենք 4-ով։

Օրինակ՝  5-ի  քառապատիկը  կլինի՝ 5‧4=20-ը

Ցանկացած թվի  հնգապատիկը   գտնելու համար այն բազմապատկում ենք 5-ով։

Օրինակ՝  5-ի  հնգապատիկը     կլինի՝ 5‧5=25-ը։

Այսպիսով՝ 5-ի պատիկներն  են՝  5;10;15;20;25;․․․

Ինչպես նկատեցիք, 5-ի պատիկները կարելի է ստանալ նաև   5-ին հաջորդաբար 5 ավելացնելով՝

5,5+5=10, 10+5=15, 15+5=20, 20+5=25,…

5-ի  ամենափոքր պատիկը 5-ն է։

Առաջադրանքներ

  1. Գտիր  7-ի  կրկնապատիկը։

7×2=14

  1. Գտիր  6-ի  եռապատիկը։

6×3=18

  1. Գտիր   8-ի  քառապատիկը։

8×4=32

  1. Գտիր  10-ի  հնգապատիկը։
  2. 10×5=50
  3. Գտիր  4-ի  տասնապատիկը։
  4. 4×10=40
  5. Թվարկիր  2-ի  պատիկ մի  քանի թիվ,  որոնք փոքր են 20-ից։

2, 4, 6, 8, 10, 12, 14, 16, 18, 20

  1. Թվարկիր   3-ի պատիկ մի քանի թիվ։ Ո՞րն է 3-ի պատիկ ամենափոքր թիվը։
  2. 3×1=3
  3. Գրեք  6-ի  պատիկ մի քանի թիվ, որոնք փոքր են 54-ից։

6, 12 18, 24, 30, 36, 42, 48, 54

  1. Գրեք  8-ի  պատիկ մի քանի թիվ։ Ո՞րն է 8-ի պատիկ ամենափոքր թիվը։

8×1=8

  1. Թվարկիր 7-ի պատիկ մի քանի թիվ, որոնք մեծ են 30-ից։

35, 42, 49, 56

  1. Թվարկիր  9-ի պատիկ մի քանի թիվ։ Ո՞րն է 9-ի պատիկ ամենափոքր թիվը։

9×1=9

  1. Թվարկիր 10-ի պատիկ մի քանի թիվ, որոնք փոքր են 70-ից։

10, 20, 30, 40, 50, 60, 70

  1. Թվարկիր  12-ի պատիկ մի քանի թիվ, որոնք մեծ են 24-ից։

48, 60, 72, 84

  1. Գրեք  13-ի  պատիկ մի քանի թիվ։ Ո՞րն է 13-ի պատիկ ամենափոքր թիվը։

13×1=13

  1. Ո՞րն է ամենափոքր երկնիշ թվի վեցապատիկը։

10×6=60

  1. Ո՞րն է ամենամեծ  միանիշ թվի կրկնապատիկը։

9×2=18

  1. Ո՞րն է ամենափոքր  եռանիշ թվի տասնապատիկը։

100×10=1000

  1. Ո՞րն է ամենափոքր  քառանիշ թվի քառապատիկը:

1000×4=4000

  1. Սիրելի սովորողներ, այժմ ինքներդ կազմեք նմանատիպ առաջադրանքներ։

Որն՞է ամենամեծ եռանիշ թվի կրկնապատիկը։

1998

  1. Սիրելի սովորողներ, «Մխիթար Սեբաստացին թվերի աշխարհում» նախագծի շրջանակներում կազմեք «Ես սեբաստացի եմ» խաչբառ և խնդիրներ։
  2. https://evahayrapetyan.edublogs.org/2021/11/22/%d5%bd%d5%a5%d5%a2%d5%a1%d5%bd%d5%bf%d5%a1%d6%81%d5%ab-%d5%a5%d5%b4/

Առաջադրանքներ․ Մայրենի

Կատարե՛լ առաջադրանքները։

Շարունակի՛ր այսպես։

Օրինակ՝

Կարապը լողում է կապույտ լճակում։

Կարապները լողում են կապույտ լճակում։

Չարաճճի քոթոթը վազվզում էր անտառում։

Չարաճճի քոթոթները վազվզում էին անտառում։

Երփներանգ ծաղիկը ծաղկել էր դաշտում։

Երփներանգ ծաղիկները ծաղկել էր դաշտում։

Ուրախ երեխան թռչկոտում էր իր ընկերոջ հետ։

Ուրախ երեխաները թռչկոտում էին իրենց ընկերների հետ։

Տղան ֆուտբոլ է խաղում։

Տղաները ֆուդբոլ են խաղում։

Դասը ավարտվեց։

Դասերը ավարտվեցին։

Համառոտի՛ր նախադասությունները՝ թողելով միայն գլխավոր անդամները (ենթական և ստորոգյալը)։

Օրինակ՝

Կարկաչուն գետակը քչքչալով հոսում էր։

Գետակը հոսում էր։

Սրատես արծիվը սավառնում էր երկնքում։

Առծիվը սավառնում էր։

Մայր արջը թավալվում էր իր չարաճճի քոթոթների հետ։

Արջը թավալվում էր։

Ուսուցչուհին ժպտում է իր սսվորողներին։

Ուսուցչուհին ժպտում է։